จำเป็นไหม ต้องทานคอลลาเจน?

จำเป็นไหม ต้องทานคอลลาเจน?

หลายคนเข้าใจว่าการทานคอลลาเจนนั้น จะช่วยให้ผิวสวยไม่หย่อนคล้อย คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบช่วยเสริมสร้างผิวหนัง และมีผลิตภัณฑ์ตามท้องตลาดมากมาย มีทั้งแบบทา และแบบรับประทาน ซึ่งคนนิยมใช้คอลลาเจนทดแทนเมื่อมีอายุเพิ่มมากขึ้น

คอลลาเจนคืออะไร ( Collagen )

คอลลาเจนคือ ใยโปรตีนชนิดหนึ่ง มีหน้าที่เป็นกาวยึดติดในส่วนต่างๆของร่างกาย ตรง เส้นผม กระดูกอ่อน ข้อต่อ หลอดเลือด กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อในส่วนต่างๆทั่วร่างกาย ซึ่งร่างกายของเรานั้นสามารถผลิตเองได้จากอาหารที่รับประทาน คือ โปรตีนจากเนื้อสัตว์ จากปลา จากพืช จากนม ที่สามารถแตกตัวและก่อตัวขึ้นใหม่เป็นคอลลาเจน มีหน้าที่เสริมสร้างความแข็งแรงและยืดหยุ่นให้กับร่างกาย ช่วยให้ผิวหนังมีความชุ่มชื้น กระชับ เต่งตึง เรียบเนียน สร้างความแข็งแรงให้กับกระดูกอ่อน แต่เมื่อมีอายุเพิ่มมากขึ้นร่างกายจะผลิตคอลลาเจนได้น้อยลง โดยเฉพาะคนที่มีอายุมากกว่า 30 ปีขึ้นไป และปัจจัยอื่นๆที่คอลลาเจนถูกทำลายได้ง่าย

ชนิดของคอลลาเจนที่พบได้บ่อย

• คอลลาเจนชนิดที่ 1 (Collagen Type I)  

• คอลลาเจนชนิดที่ 2 (Collagen Type II)  

ชนิดที่ยืดหยุ่นมากว่าชนิดแรก จะพบได้มากในกระดูกอ่อน ข้อต่อ ส่วนประกอบของหู จมูก หลอดลม ทำหน้าที่แตกต่างจากชนิดแรก โดยไปกระตุ้นให้เกิดสังเคราะห์ เซลให้มีจำนวนมากขึ้น เพื่อช่วยลดอัตราการเสื่อมของหมอนรองกระดูกสันหลัง กระดูกอ่อน และข้อต่อ

*มีการศีกษาระบุไว้ว่า เมื่อมีอายุเพิ่มมากขึ้น และน้ำหนักตัวมากเกินกว่าเกณฑ์ มีโอกาสข้อต่อเสื่อมลง เพราะเกิดการรับกระแทกที่เสื่อมลง โดยเฉพาะข้อต่อที่รับน้ำหนัก เช่นสะโพก และข้อเข่า

• คอลลาเจนชนิดที่ 3 (Collagen Type III) 

ชนิดที่พบในผิวหนัง กล้ามเนื้อและหลอดเลือด มักพบร่วมกับประเภทแรก ส่วนใหญ่พบได้ในผนังหลอดเลือด แต่จะพบน้อยในข้อต่อต่างๆ

• คอลลาเจนประเภทที่ 4 (Collagen type IV) 

พบได้บริเวณเยื่อเกี่ยวพันหุ้มกล้ามเนื้อและไขมัน มีส่วนช่วยในการทำงานระบบประสาทและเส้นเลือด

• คอลลาเจนชนิดที่ 5 (Collagen Type V) 

คือเยื่อบุเซลล์ต่างๆ พบได้ในผิวหนังเซลล์จากเส้นผม พบได้ในบริเวณเดียวกันกับชนิดแรก หรือชั้นใต้ผิวหนัง และเนื้อเยื่อทารกระหว่างตั้งครรภ์ 

คอลลาเจนนั้นกระจายอยู่ไปทั่วร่างกายของเรา ปกติแล้วร่างกายจะผลิตคอลลาเจนได้เองในปริมาณที่สมดุล แต่พอมีอายุเพิ่มมากขึ้นการผลิตคอลลาเจนในร่างกายนั้นลดลง ส่งผลให้ผิวหนังเริ่มมีริ้วรอยนั่นเอง

คอลลาเจนนั้นมีประโยชน์

คอลลาเจนไม่ได้มีประโยชน์แค่ผิวหนังเท่านั้น

• ช่วยสร้างความชุ่มชื้น ยืดหยุ่น ไม่ให้ผิวหยาบกร้าน
• ช่วยทำให้ริ้วรอยดูจางลง
• ช่วยลดการเปราะแตกของเล็บ
• ช่วยชะลอการสลายของมวลกระดูก เมื่อทานคู่กับแคลเซียมและวิตามิน ดี
• ช่วยลดอาการปวดข้อ โดยเฉพาะผู้สูงอายุ

กินอะไรบ้างได้รับคอลลาเจน

• กินโปรตีนให้เพียงพอ ความต้องการต่อวัน 50-60 กรัมต่อวัน หรือ 1-1.2 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม
• กินอาหารที่เป็นแหล่งของวิตามิน ซี เพราะวิตามิน ซี ช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจน ผักและผลไม้ต่าง ๆ เช่น ฝรั่ง ผักคะน้า บรอกโคลี สตรอเบอร์รี่ ส้ม แอปเปิ้ลแดง มะนาว เบอร์รีชนิดต่าง ๆ เป็นต้น
• กินอาหารที่เป็นแหล่งของวิตามิน เอ เพราะวิตามิน เอ ช่วยกระตุ้นการเติบโตของไฟโบรบลาสต์ (fibroblast) ที่มีหน้าที่สร้างคอลลาเจนและอิลาสตินของร่างกาย ที่ทำให้ผิวพรรณยังเต่งตึง โดยแหล่งอาหารที่มีวิตามิน เอ ได้แก่ เนื้อสัตว์ ไข่ นม ผักที่มีสีเขียวเข้มและสีเหลืองส้ม เช่น ตำลึง ผักบุ้ง แครอทมะละกอสุก เป็นต้น
•  กินอาหารที่เป็นแหล่งวิตามิน อี เพราะวิตามิน อี เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ทำงานคู่กับวิตามิน ซี โดยแหล่งของวิตามิน อี คือ น้ำมันพืชต่าง ๆ เช่น น้ำมันรำข้าว น้ำมันถั่วเหลือง นอกจากนี้ยังพบใน ถั่วอัลมอนด์ อาโวคาโด มะม่วง กีวี เป็นต้น
• หลีกเลี่ยงอาหารรสหวาน เพราะน้ำตาลจะทำให้เกิดกระบวนการไกลเคชัน (glycation) ที่จะส่งผลให้คอลลาเจนเสียรูปร่างและไม่ยืดหยุ่นแบบที่ควรเป็น
• ดื่มน้ำให้เพียงพอวันละ 8 – 10 แก้ว หรือ 2 ลิตรต่อวัน น้ำเปล่าเป็นส่วนสำคัญที่จะช่วยสร้างคอลลาเจนในร่างกาย หากดื่มน้ำไม่พอการสร้างคอลลาเจนก็จะลดลงไปด้วย

อ้างอิงค์ nestle/interpharma